
ผลการศึกษาล่าสุดที่ตีพิมพ์ใน JAMA Network Open เมื่อวันที่ 2 มิถุนายน 2025 ได้เปิดเผยว่า ปัจจัยทางสังคม เช่น ความยากจน ความไม่มั่นคงด้านอาหาร ที่อยู่อาศัย ปัญหาการเดินทาง และภาระทางการเงิน มีความเกี่ยวข้องโดยตรงกับพฤติกรรมการเก็บอาวุธปืนแบบไม่ปลอดภัย (เช่น เก็บปืนแบบบรรจุกระสุนโดยไม่ล็อก) ในกลุ่มครัวเรือนในสหรัฐอเมริกา
งานวิจัยนี้เก็บข้อมูลจากผู้ใหญ่ 44,736 คน ใน 5 รัฐ พบว่า ราว 29.3% อยู่ในบ้านที่มีปืน โดยในจำนวนนี้ 16.4% เก็บปืนอย่างไม่ปลอดภัย และกลุ่มที่มีความเปราะบางทางสังคมมีแนวโน้มที่จะเก็บปืนอย่างไม่ปลอดภัยมากกว่ากลุ่มอื่นถึง 2 เท่า หรือมากกว่า
ความเหลื่อมล้ำทางเชื้อชาติและเศรษฐกิจสัมพันธ์กับความเสี่ยง
แม้ว่าผู้ที่มีอาวุธปืนส่วนใหญ่จะเป็นคนผิวขาว (White non-Hispanic) ที่มีรายได้สูงและการศึกษาดี แต่การเก็บปืนแบบไม่ปลอดภัยกลับพบมากในกลุ่มคนผิวดำที่ไม่ใช่เชื้อสายฮิสแปนิก (Black non-Hispanic) โดยมีอัตราสูงกว่าคนผิวขาวถึง 2.23 เท่า
ความไม่มั่นคงด้านอาหารมีความสัมพันธ์กับการเก็บปืนอย่างไม่ปลอดภัยมากถึง 3 เท่า ในขณะที่ปัญหาการเงิน และการเดินทางลำบาก เพิ่มความเสี่ยงในระดับที่ใกล้เคียงกัน
ครอบครัวที่มีเด็กกลับเก็บปืนอย่างปลอดภัยมากกว่า
น่าสังเกตว่า ครอบครัวที่มีเด็กมีแนวโน้มที่จะมีอาวุธปืนมากกว่า แต่กลับเก็บปืนอย่างปลอดภัยมากกว่า (ลดความเสี่ยงถึง 62%) โดยเฉพาะในรัฐที่มีกฎหมายห้ามเด็กเข้าถึงอาวุธปืน (Child Access Prevention Laws – CAP laws)
พฤติกรรมเสี่ยงและสุขภาพจิตมีผลต่อพฤติกรรมการเก็บปืน
ผู้ที่ดื่มแอลกอฮอล์มาก หรือรู้สึกไม่พอใจในชีวิต มีแนวโน้มสูงกว่าคนทั่วไปในการเก็บปืนอย่างไม่ปลอดภัย ขณะที่คนที่มีภาวะเครียดทางจิตใจบ่อยกลับมีแนวโน้มจะเก็บปืนอย่างปลอดภัยมากขึ้น ซึ่งชี้ให้เห็นถึงความซับซ้อนของปัจจัยทางจิตวิทยา
ข้อเสนอเชิงนโยบาย: มุ่งเป้าลดความเหลื่อมล้ำเพื่อความปลอดภัยของประชาชน
นักวิจัยเสนอว่าการจัดการกับปัญหานี้ควรเริ่มจากระดับโครงสร้าง เช่น:
- พัฒนานโยบายช่วยเหลือด้านเศรษฐกิจและการเคหะ
- จัดให้มีอุปกรณ์เก็บปืนอย่างปลอดภัยในราคาที่เข้าถึงได้
- สนับสนุนกฎหมาย CAP laws ในทุกรัฐ
- ดำเนินแคมเปญสาธารณสุขให้ความรู้กับกลุ่มเป้าหมายที่มีความเสี่ยงสูง
ข้อสรุป: อาวุธปืนในบ้านไม่ใช่แค่เรื่องส่วนตัว
ปืนที่เก็บอย่างไม่ปลอดภัย ไม่เพียงสร้างความเสี่ยงให้เจ้าของ แต่ยังเพิ่มความเสี่ยงแก่เด็กในบ้าน และชุมชนโดยรวม โดยเฉพาะในบริบทของความเหลื่อมล้ำทางเศรษฐกิจและเชื้อชาติ
การลดความรุนแรงจากปืนจึงต้องไม่ใช่แค่การควบคุมจำนวนปืน แต่ต้องแก้ไขปัจจัยต้นทาง ได้แก่ ความยากจน ความไม่มั่นคงทางสังคม และความเหลื่อมล้ำในระบบ
แหล่งที่มา :
Parekh T, et al. Social Drivers of Health and Firearm Storage Practices. JAMA Network Open. Published June 2, 2025. doi:10.1001/jamanetworkopen.2025.13280