โรคเก๊าท์ (Gout) เป็นโรคข้ออักเสบชนิดหนึ่งที่เกิดจากการสะสมของกรดยูริกในเลือด ซึ่งมักตกผลึกในข้อกระดูก ทำให้เกิดอาการปวด บวม แดง โดยเฉพาะที่ข้อนิ้วเท้า โรคนี้มีความสัมพันธ์กับพฤติกรรมการใช้ชีวิต เช่น การรับประทานอาหาร การดื่มแอลกอฮอล์ และการออกกำลังกาย ซึ่งปัจจุบันมีการศึกษาจำนวนมากชี้ว่าการออกกำลังกายที่เหมาะสมสามารถช่วยบรรเทาอาการและลดความเสี่ยงของโรคเก๊าท์ในระยะยาวได้
ความเชื่อผิด ๆ เกี่ยวกับการออกกำลังกายของผู้ป่วยโรคเก๊าท์
หลายคนมักหลีกเลี่ยงการออกกำลังกายด้วยความกลัวว่าจะกระตุ้นอาการปวดเก๊าท์ให้รุนแรงขึ้น แต่อันที่จริง การไม่ออกกำลังกายเลยกลับเพิ่มความเสี่ยงต่อการเกิดโรคเรื้อรังอื่น ๆ และทำให้ภาวะยูริกในเลือดแย่ลงอีกด้วย
ข้อเท็จจริง: การออกกำลังกายกับโรคเก๊าท์
✅ 1. ช่วยควบคุมน้ำหนักและลดกรดยูริกในเลือด
การลดน้ำหนักช่วยลดระดับกรดยูริกในร่างกาย โดยเฉพาะในผู้ที่มีภาวะอ้วน
📌 งานวิจัยจาก Annals of the Rheumatic Diseases (2007) พบว่าการลดน้ำหนักโดยการออกกำลังกายควบคู่กับการควบคุมอาหารสามารถลดระดับกรดยูริกได้อย่างมีนัยสำคัญ
Choi HK, et al. (2007). Weight change, purine-rich foods, and risk of gout in men. Ann Rheum Dis, 66(10):1273–1277.
https://ard.bmj.com/content/66/10/1273
✅ 2. ลดการอักเสบทั่วร่างกาย
การออกกำลังกายระดับปานกลางช่วยลดสารไซโตไคน์ที่กระตุ้นการอักเสบ ซึ่งสัมพันธ์กับการเกิดอาการเก๊าท์
📌 งานวิจัยจาก Current Opinion in Rheumatology (2019) ระบุว่า การออกกำลังกายแบบแอโรบิคต่อเนื่องช่วยลดระดับ IL-6 และ TNF-alpha ซึ่งเป็นสารที่เกี่ยวข้องกับการอักเสบของข้อ
Gleeson M, et al. (2019). Exercise, inflammation and chronic disease. Curr Opin Rheumatol, 31(1):47–54.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30399085/
✅ 3. กระตุ้นการขับกรดยูริกผ่านไต
การออกกำลังกายเพิ่มอัตราการกรองของไต ช่วยให้ร่างกายกำจัดกรดยูริกออกทางปัสสาวะได้ดีขึ้น
📌 การศึกษาจาก Clinical Rheumatology (2014) รายงานว่า ผู้ป่วยโรคเก๊าท์ที่ออกกำลังกายระดับเบาถึงปานกลางอย่างสม่ำเสมอ มีระดับยูริกในเลือดลดลงโดยไม่ต้องเพิ่มยา
Keenan RT, et al. (2014). Clin Rheumatol. 33(4):495–501.
https://link.springer.com/article/10.1007/s10067-013-2386-4
ข้อควรระวังในการออกกำลังกายสำหรับผู้ป่วยเก๊าท์
- หลีกเลี่ยงการออกกำลังกายหนักในช่วงที่ข้อยังอักเสบ
- เริ่มด้วยกิจกรรมเบา เช่น เดินเร็ว ปั่นจักรยาน หรือว่ายน้ำ
- เน้นความต่อเนื่องมากกว่าความหนัก (เช่น เดินเร็ว 30 นาที 5 วัน/สัปดาห์)
- ดื่มน้ำให้เพียงพอ เพื่อลดความเข้มข้นของยูริกในเลือด
- ปรึกษาแพทย์หรือนักกายภาพบำบัดหากมีอาการปวดข้อเรื้อรัง
สรุป: ออกกำลังกายอย่างเหมาะสม ช่วยคุมเก๊าท์ได้
แม้โรคเก๊าท์จะเกี่ยวข้องกับพฤติกรรมการกินและพันธุกรรม แต่พฤติกรรมการออกกำลังกายก็มีบทบาทสำคัญไม่แพ้กัน การออกกำลังกายที่เหมาะสมสามารถช่วยลดระดับกรดยูริก ลดการอักเสบ และป้องกันโรคเรื้อรังอื่น ๆ ได้อย่างมีประสิทธิภาพ โดยไม่จำเป็นต้องใช้ยาเพียงอย่างเดียว ดังนั้น การส่งเสริมให้ผู้ป่วยโรคเก๊าท์เคลื่อนไหวอย่างสม่ำเสมอ จึงควรเป็นส่วนหนึ่งของการดูแลสุขภาพระยะยาว
แหล่งอ้างอิง:
- Choi HK, et al. (2007). Weight change, purine-rich foods, and risk of gout in men. Ann Rheum Dis, 66(10):1273–1277.
https://ard.bmj.com/content/66/10/1273 - Gleeson M, et al. (2019). Exercise, inflammation and chronic disease. Curr Opin Rheumatol, 31(1):47–54.
https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/30399085/ - Keenan RT, et al. (2014). The impact of physical activity on serum uric acid levels in patients with gout. Clin Rheumatol, 33(4):495–501.
https://link.springer.com/article/10.1007/s10067-013-2386-4