Tag: ความดันโลหิตสูง

โรคไตเสื่อม (โรคไตเรื้อรัง – Chronic Kidney Disease: CKD) กำลังกลายเป็นปัญหาสุขภาพที่สำคัญทั่วโลก รวมถึงในประเทศไทย จากข้อมูลของสมาคมโรคไตแห่งประเทศไทย พบว่าโรคนี้มักไม่แสดงอาการในระยะเริ่มต้น จนกระทั่งเข้าสู่ระยะรุนแรง ทำให้ประชาชนจำนวนมากเข้าสู่ภาวะไตวายโดยไม่รู้ตัว

จากรายงานของ โครงการศึกษาภาระโรคทั่วโลก (Global Burden of Disease Study 2017) โรคไตเรื้อรังเป็นสาเหตุการเสียชีวิตอันดับที่ 12 ของโลก และมีแนวโน้มเพิ่มขึ้นอย่างต่อเนื่อง โดยเฉพาะในประเทศรายได้ปานกลางและต่ำ

อาการของโรคไตเสื่อม: สังเกตได้จากอะไรบ้าง

แม้ว่าโรคไตเสื่อมจะเริ่มต้นโดยไม่มีอาการ แต่เมื่อเข้าสู่ระยะที่ 3–5 ผู้ป่วยมักแสดงอาการต่างๆ ที่สามารถสังเกตได้ เช่น:

1. อาการบวม โดยเฉพาะที่หน้า ขา และเท้า
   จากการศึกษาของ มูลนิธิโรคไตแห่งชาติสหรัฐอเมริกา (National Kidney Foundation: NKF, 2020) ระบุว่าอาการบวมมักเกิดจากการสะสมน้ำที่ไตไม่สามารถขับออกได้
2. ปัสสาวะผิดปกติ เช่น ปัสสาวะบ่อยในเวลากลางคืน ปัสสาวะมีฟอง หรือมีเลือดปน
   งานวิจัยในวารสาร ไตอินเตอร์เนชันแนลรีพอร์ตส์ (Kidney International Reports, 2021) พบว่าผู้ป่วยโรคไตเสื่อมมีแนวโน้มปัสสาวะผิดปกติสูงกว่ากลุ่มควบคุมถึง 3 เท่า
3. อ่อนเพลีย เหนื่อยง่าย ซีด หรือเบื่ออาหาร
   ไตที่เสื่อมจะผลิตฮอร์โมน อิริโทรโพอิติน (Erythropoietin) น้อยลง ทำให้เกิดภาวะโลหิตจาง (anemia) จากข้อมูลของ สมาคมโรคไตแห่งอเมริกา (American Society of Nephrology: ASN, 2020)
4. ความดันโลหิตสูงควบคุมยาก
   ไตเกี่ยวข้องโดยตรงกับการควบคุมสมดุลเกลือและน้ำ งานวิจัยจากวารสาร ความดันโลหิตสูง (Journal of Hypertension, 2020) ชี้ว่าผู้ที่มีโรคไตเรื้อรังมักต้องใช้ยาหลายชนิดร่วมกันเพื่อลดความดัน

กลุ่มเสี่ยงของโรคไตเสื่อม

1. ผู้ป่วยโรคเบาหวาน (Diabetes) และความดันโลหิตสูง (Hypertension)
2. ผู้สูงอายุ
3. ผู้ที่มีประวัติโรคไตในครอบครัว
4. ผู้ที่ใช้ยาแก้ปวดกลุ่มต้านการอักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ (NSAIDs – Nonsteroidal Anti-inflammatory Drugs) อย่างต่อเนื่อง

จากงานวิจัยของ วารสารแลนเซตเบาหวานและต่อมไร้ท่อ (Lancet Diabetes & Endocrinology, 2019) พบว่าเบาหวานเป็นสาเหตุหลักของโรคไตเรื้อรังในกว่า 40% ของผู้ป่วยทั่วโลก

วิธีป้องกันโรคไตเสื่อม: ทำได้อย่างไร?

1. ควบคุมระดับน้ำตาลและความดันโลหิตให้อยู่ในเกณฑ์
   งานวิจัยใน วารสารการแพทย์นิวอิงแลนด์ (New England Journal of Medicine: NEJM, 2019) แสดงว่า การควบคุมความดันโลหิตให้ต่ำกว่า 130/80 มิลลิเมตรปรอท สามารถชะลอการเสื่อมของไตได้อย่างมีนัยสำคัญ
2. ลดการบริโภคเกลือและโปรตีนมากเกินไป
   งานวิจัยจาก วารสารสมาคมโรคไตแห่งอเมริกา (Clinical Journal of the American Society of Nephrology: CJASN, 2021) แนะนำให้จำกัดเกลือไม่เกิน 2,300 มิลลิกรัม/วัน และโปรตีนที่เหมาะสมคือ 0.8 กรัมต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัม/วัน
3. หลีกเลี่ยงการใช้ยาแก้ปวดโดยไม่จำเป็น
   โดยเฉพาะยาในกลุ่มต้านการอักเสบที่ไม่ใช่สเตียรอยด์ (NSAIDs) เช่น ไอบูโพรเฟน (Ibuprofen) และไดโคลฟีแนก (Diclofenac) ที่มีผลกระทบต่อไตโดยตรง งานวิจัยใน บีเอ็มเจโอเพ่น (BMJ Open, 2020) ชี้ว่าการใช้ NSAIDs เพิ่มความเสี่ยงต่อภาวะไตวายเฉียบพลันในผู้สูงอายุถึง 1.6 เท่า
4. ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอและควบคุมน้ำหนัก
   จากการศึกษาของ วารสารโภชนาการไต (Journal of Renal Nutrition, 2022) พบว่าการออกกำลังกายระดับปานกลางอย่างน้อย 150 นาทีต่อสัปดาห์ ช่วยลดความเสี่ยงโรคไตได้
5. ตรวจคัดกรองไตเป็นประจำ โดยเฉพาะผู้ที่มีความเสี่ยงสูง
   การตรวจค่าครีอะตินิน (Creatinine), อัตราการกรองของไต (eGFR – Estimated Glomerular Filtration Rate) และโปรตีนในปัสสาวะเป็นเครื่องมือสำคัญในการตรวจพบโรคไตในระยะเริ่มต้น

สรุป

โรคไตเสื่อมเป็นภัยเงียบที่สามารถป้องกันและชะลอได้ หากรู้เท่าทันสัญญาณอาการและปัจจัยเสี่ยง การตรวจสุขภาพสม่ำเสมอ การเลือกพฤติกรรมที่เหมาะสม และการหลีกเลี่ยงการใช้ยาที่ส่งผลต่อไตโดยไม่จำเป็น จะช่วยลดความรุนแรงของโรคและภาระด้านสาธารณสุขในระยะยาว.

แหล่งอ้างอิง:

1. Global Burden of Disease Study 2017. Lancet.
2. National Kidney Foundation (NKF). “Kidney Disease Facts.” 2020.
3. American Society of Nephrology (ASN). “Anemia and CKD.” 2020.
4. Kidney International Reports, 2021;6(5):1234–1242.
5. Journal of Hypertension. 2020;38(7):1364–1372.
6. Lancet Diabetes & Endocrinology. 2019;7(6):426–438.
7. New England Journal of Medicine. 2019;380:1811–1821.
8. Clinical Journal of the American Society of Nephrology (CJASN). 2021;16(2):282–291.
9. BMJ Open. 2020;10(5):e036283.
10. Journal of Renal Nutrition. 2022;32(1):75–83.

มาลี, แอฟริกาตะวันตก – งานวิจัยติดตามกลุ่มเด็กในประเทศมาลีนานกว่า 20 ปี พบว่า เด็กที่มีน้ำหนักเพิ่มขึ้นในวัยเด็กเล็ก มีแนวโน้มจะเติบโตเป็นผู้ใหญ่ที่สูงขึ้น โดยไม่เพิ่มความเสี่ยงต่อโรคอ้วนหรือความดันโลหิตสูงมากนัก

การศึกษาครั้งนี้มีจุดเริ่มต้นตั้งแต่ปี 1998 โดยนักวิจัยได้ติดตามเด็กกว่า 1,300 คนในหมู่บ้านชนบทของประเทศมาลี ตั้งแต่อายุประมาณ 1 ขวบ จนถึงวัยผู้ใหญ่ตอนต้น โดยวัดส่วนสูง น้ำหนัก และความดันโลหิตอย่างต่อเนื่อง

เด็กที่น้ำหนักเพิ่มขึ้นเล็กน้อย มีแนวโน้มสูงขึ้นเมื่อโตเป็นผู้ใหญ่

ข้อมูลจากงานวิจัยพบว่า หากเด็กมีน้ำหนักมากกว่าค่าเฉลี่ยในช่วงอายุ 1–10 ปี จะมีแนวโน้มสูงขึ้นเฉลี่ย 3–4 เซนติเมตรเมื่ออายุประมาณ 21 ปี โดยเฉพาะในกลุ่มที่เคยมีปัญหาขาดสารอาหารหรือแคระแกร็น

ความเสี่ยงโรคอ้วนและความดันโลหิตสูงเพิ่มขึ้นเพียงเล็กน้อย

แม้ว่าน้ำหนักที่เพิ่มขึ้นอาจส่งผลให้ค่าความดันโลหิตและค่าดัชนีมวลกาย (BMI) สูงขึ้นเล็กน้อยในวัยผู้ใหญ่ แต่ผลกระทบโดยรวมถือว่าน้อยมาก โดยเฉพาะเมื่อเทียบกับประโยชน์จากการมีรูปร่างที่สูงขึ้น เช่น ลดความเสี่ยงการคลอดติดขัดในเพศหญิง และเพิ่มโอกาสทางการศึกษาหรือรายได้ในเพศชาย

ผู้วิจัยแนะควรส่งเสริมโภชนาการเด็กแม้พ้นวัย 2 ขวบ

โดยทั่วไป มาตรการด้านสาธารณสุขมักให้ความสำคัญกับโภชนาการในช่วง 1,000 วันแรกของชีวิต (ตั้งแต่ตั้งครรภ์จนถึง 2 ขวบ) แต่การศึกษานี้ชี้ว่า การดูแลโภชนาการหลังวัย 2 ขวบก็มีความสำคัญไม่แพ้กัน โดยเฉพาะในพื้นที่ที่ยังมีเด็กแคระแกร็นจำนวนมาก

ผลสะท้อนนโยบายในประเทศยากจน

งานวิจัยนี้มีนัยสำคัญสำหรับประเทศกำลังพัฒนา โดยเสนอว่าการให้โอกาสเด็กได้รับโภชนาการเพียงพอ แม้จะเพิ่มน้ำหนักเล็กน้อย ก็อาจช่วยให้พวกเขาเติบโตอย่างมีศักยภาพและสุขภาพดีในระยะยาว.

แหล่งที่มา
Strassmann BI, Amankwaa A, Osei A, et al. Risks and Benefits of Weight Gain in Children With Undernutrition. JAMA Network Open. 2025;6(6):e2514289. doi:10.1001/jamanetworkopen.2025.14289

โรคความดันโลหิตเป็นภาวะที่ความดันโลหิตในหลอดเลือดแดงสูงกว่าปกติอย่างต่อเนื่อง ซึ่งอาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนที่ร้ายแรงได้ เช่น โรคหัวใจ โรคหลอดเลือดสมอง และโรคไต เป็นโรคที่พบได้บ่อยและส่งผลกระทบต่อผู้คนหลายล้านคนทั่วโลก

สาเหตุที่แน่ชัดของโรคความดันโลหิตยังไม่เป็นที่ทราบแน่ชัด แต่เชื่อว่ามีปัจจัยหลายประการที่มีส่วนทำให้เกิดโรคนี้ ได้แก่:

• พันธุกรรม: โรคความดันโลหิตสามารถถ่ายทอดทางพันธุกรรมได้
• อายุ: ความเสี่ยงของโรคความดันโลหิตจะเพิ่มขึ้นตามอายุ
• เชื้อชาติ: ชาวแอฟริกันและชาวอเมริกันมีแนวโน้มที่จะเป็นโรคความดันโลหิตสูงกว่ากลุ่มชาติพันธุ์อื่นๆ
• เพศ: ผู้ชายมีแนวโน้มที่จะเป็นโรคความดันโลหิตสูงกว่าผู้หญิง
• น้ำหนักเกินหรือโรคอ้วน: น้ำหนักส่วนเกินจะเพิ่มภาระให้กับหัวใจและหลอดเลือดให้ทำงานหนักขึ้น
• การสูบบุหรี่: สารเคมีในบุหรี่สามารถทำให้หลอดเลือดตีบแคบ
• การบริโภคแอลกอฮอล์มากเกินไป: การดื่มแอลกอฮอล์มากเกินไปก็สามารถเพิ่มความดันโลหิต
• การรับประทานอาหารที่มีโซเดียมสูง: โซเดียมสามารถทำให้ร่างกายกักเก็บน้ำ ซึ่งจะเพิ่มปริมาณเลือดและความดันโลหิตให้สูงขึ้น
• ขาดการออกกำลังกาย: การออกกำลังกายเป็นประจำสามารถช่วยลดความดันโลหิตได้
• ความเครียด: ความเครียดสามารถกระตุ้นให้ร่างกายปล่อยฮอร์โมนที่เพิ่มความดันโลหิต

ในระยะแรกๆ โรคความดันโลหิตมักจะไม่แสดงอาการใดๆ แต่เมื่อความดันโลหิตสูงขึ้นก็ปรากฏอาการต่างๆ คือ

• ปวดหัว
• มึนงง
• หูอื้อ
• เห็นแสงวาบ
• หายใจลำบาก
• เจ็บหน้าอก
• อ่อนแรง
• ชาหรือรู้สึกเสียวซ่าที่แขนหรือขา
• ปัสสาวะบ่อย
• ปัสสาวะเป็นเลือด
• บวมที่เท้า ข้อเท้า หรือขา

การวินิจฉัยโรคความดันโลหิตทำได้โดยการวัดความดันโลหิตโดยใช้เครื่องวัดความดัน ซึ่งความดันโลหิตปกติจะน้อยกว่า 120/80 มิลลิเมตรปรอท (มม.ปรอท) ความดันโลหิตสูงจะแบ่งออกเป็นระยะต่างๆ ได้แก่:

• ระยะที่ 1: ความดันโลหิตซิสโตลิก (ตัวเลขบน) อยู่ระหว่าง 130-139 มม.ปรอท และความดันโลหิตไดแอสโตลิก (ตัวเลขล่าง) อยู่ระหว่าง 80-89 มม.ปรอท
• ระยะที่ 2: ความดันโลหิตซิสโตลิกอยู่ระหว่าง 140-159 มม.ปรอท และความดันโลหิตไดแอสโตลิกอยู่ระหว่าง 90-99 มม.ปรอท
• ระยะที่ 3: ความดันโลหิตซิสโตลิกมากกว่า 160 มม.ปรอท หรือความดันโลหิตไดแอสโตลิกมากกว่า 100 มม.ปรอท

เป้าหมายของการรักษาโรคความดันโลหิตคือการลดความดันโลหิตให้ต่ำกว่า 130/80 มม.ปรอท ซึ่งการรักษาอาจรวมถึงแนวทางดังต่อไปนี้:

• การเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิต: การเปลี่ยนแปลงวิถีชีวิต เช่น การลดน้ำหนัก การออกกำลังกาย การรับประทานอาหารที่มีประโยชน์ และการลดการบริโภคแอลกอฮอล์และโซเดียม
• ยา: มีหลายประเภทของยาที่ใช้รักษาโรคความดันโลหิต ได้แก่ ยาขับปัสสาวะ ยาลดความดันโลหิต และยาขยายหลอดเลือดซึ่งผู้ป่วยต้องอยู่ในความดูแลและปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์
• การผ่าตัด: เป็นกรณีที่ไม่ค่อยพบบ่อย ซึ่งการผ่าตัดอาจจำเป็นเพื่อรักษาโรคความดันโลหิตอีกวิธีหนึ่ง

ผู้ป่วยโรคความดันโลหิตที่ไม่ได้รับการรักษาอาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนที่ร้ายแรงได้ เช่น:

• โรคหัวใจ
• โรคหลอดเลือดสมอง
• โรคไต
• โรคตา
• ภาวะสมองเสื่อม

แม้ว่าสาเหตุการเกิดโรคความดันโลหิตยังไม่เป็นที่ทราบแน่ชัด แต่การเปลี่ยนแปลงวิถีการดำเนินชีวิตก็สามารถช่วยลดความเสี่ยงของการเกิดโรคนี้ได้ ได้แก่:

• การเลือกรับประทานอาหาร
• ออกกำลังกายเป็นประจำ
• ควบคุมน้ำหนักอยู่ในเกณฑ์ปกติ
• หลีกเลี่ยงการสูบบุหรี่
• จำกัดการบริโภคแอลกอฮอล์
• ลดการบริโภคโซเดียม
• จัดการความเครียด
• ตรวจสุขภาพเป็นประจำ

โรคความดันโลหิตเป็นภาวะที่พบบ่อยและอาจนำไปสู่ภาวะแทรกซ้อนที่ร้ายแรงได้ การวินิจฉัยและรักษาโรคความดันโลหิตตั้งแต่เนิ่นๆ จึงมีความสำคัญต่อการลดความเสี่ยงของภาวะแทรกซ้อนเหล่านี้ การเปลี่ยนแปลงวิถีการดำเนินชีวิตและการใช้ยาโดยความควบคุมของแพทย์ ก็จะสามารถช่วยควบคุมความดันโลหิตและป้องกันภาวะแทรกซ้อนได้

Credit/Reference: www.cdc.gov

ALLWELL เครื่องวัดความดันโลหิต รุ่น 2005 Blood Pressure Monitor

เข้าดูโปรโมชั่น

เครื่องวัดความดันโลหิต Beurer รุ่น BM40

เข้าดูโปรโมชั่น