เมื่อแมวของคุณหลับตาพริ้ม กะพริบตาช้า หรือเดินมาหาด้วยหางตั้ง — นั่นอาจคือ “รอยยิ้มในแบบของแมว” ที่บอกว่าเขามีความสุขที่สุดในตอนนั้น 💛
😻 แมว “ยิ้ม” ได้จริงไหม?
หลายคนคิดว่าแมวไม่แสดงอารมณ์เหมือนคน แต่ในความจริงแล้ว แมวมี “ภาษากาย” ที่ละเอียดอ่อนมาก งานวิจัยหลายชิ้นระบุว่า แมวสามารถสื่อความรู้สึก “สบายใจ” หรือ “ไว้ใจ” ผ่านใบหน้า ดวงตา และท่าทางได้ชัดเจน แม้จะไม่ยิ้มด้วยปากเหมือนมนุษย์ก็ตาม
- การกะพริบตาช้า (Slow Blink)
งานวิจัยจาก วารสาร Scientific Reports ปี 2020 พบว่า การที่แมวกะพริบตาช้าหรือหลับตาสั้นๆ เพื่อตอบสนองเจ้าของ เป็นสัญญาณของความผ่อนคลายและความไว้วางใจ และยังช่วยสร้างความสัมพันธ์ที่ดีระหว่างคนกับแมวอีกด้วย - ใบหน้าผ่อนคลาย (Relaxed Face)
นักวิทยาศาสตร์ได้พัฒนาเครื่องมือวัดอารมณ์แมวที่เรียกว่า “เฟไลน์ กริมเมซ สเกล (Feline Grimace Scale: FGS)” เพื่อดูระดับความเจ็บปวดของแมว ถ้าแมวมีหูตั้ง หนวดไม่หด และตาเปิดพอดี หมายความว่าเขาไม่ได้เจ็บปวด และกำลังอยู่ในอารมณ์ดี - หางชูตรง (Tail-Up)
ท่าหางแบบนี้แปลว่า “ดีใจที่เจอ!” โดยเฉพาะถ้าแมวเดินเข้ามาหาแล้วถูตัวกับขา เป็นสัญญาณว่ากำลังรู้สึกปลอดภัยและมีความสุข
🐾 เสียงพึมพำของแมว (Purring) หมายถึงอะไร?
เสียง “พึมพำ” ที่เราได้ยินจากแมวไม่ได้หมายถึงความสุขเสมอไป นักวิจัยจาก มหาวิทยาลัยคอร์แนล (Cornell University) อธิบายว่า เสียงนี้อาจเกิดได้ทั้งตอนที่แมวรู้สึกสบายใจ และตอนที่ต้องการปลอบตัวเองเมื่อเครียดหรือเจ็บปวด
อย่างไรก็ตาม ถ้าเสียงพึมพำเกิดขึ้นพร้อมกับการหลับตา กะพริบช้า หรือหางตั้ง ก็มีแนวโน้มสูงว่าแมวกำลังอยู่ในอารมณ์ดีแน่นอน
🕰️ แล้วแมวจะมีความสุขที่สุดตอนไหน?
- เมื่อได้อยู่ใกล้เจ้าของ
งานวิจัยจาก มหาวิทยาลัยออริกอน สหรัฐอเมริกา พบว่า แมวที่ได้ใช้เวลาอยู่กับเจ้าของ มีการหลั่งฮอร์โมนแห่งความสุข “ออกซิโทซิน (Oxytocin)” มากขึ้น และลดระดับฮอร์โมนความเครียด “คอร์ติซอล (Cortisol)” ลงอย่างมีนัยสำคัญ - เมื่อได้เล่นและล่าแบบธรรมชาติ
งานวิจัยใน Journal of Veterinary Behavior ระบุว่า การให้แมวได้เล่นของเล่นล่าหรือแก้ปริศนาอาหาร (food puzzle) ช่วยกระตุ้นสมอง ลดความเบื่อ และเพิ่มความพึงพอใจในชีวิตประจำวัน - เมื่อมีสภาพแวดล้อมที่ปลอดภัย
แมวต้องการพื้นที่ส่วนตัวและที่หลบซ่อน งานวิจัยปี 2025 พบว่า การมี “ที่ซ่อน” หรือ “มุมโปรด” ช่วยลดความเครียดและทำให้แมวสงบเร็วขึ้นเมื่ออยู่ในบ้านใหม่
💡 สัญญาณง่ายๆ ว่า “แมวของคุณกำลังแฮปปี้”
- ดวงตากะพริบช้า หรือหรี่ตาอย่างสบาย
- หางตั้งตรง เดินเข้าหาเจ้าของ
- มีท่าทางผ่อนคลาย หูตั้ง หนวดไม่หด
- เสียงพึมพำเบาๆ ตอนอยู่ใกล้คุณ
- กลิ้งตัว หรือเอาท้องโชว์ – หมายถึงความไว้ใจระดับสูงสุด
🏠 เคล็ดลับให้แมวมีความสุขในทุกวัน
- พูดคุยกับแมวด้วยน้ำเสียงนุ่มนวล และสบตาด้วยการ “กะพริบช้าๆ”
- แบ่งเวลาเล่นสั้นๆ วันละ 10–15 นาที หลายรอบ
- จัดมุมเงียบๆ หรือที่สูงให้แมวได้พัก
- รักษาความสะอาดของกระบะทรายและชามอาหาร
- พาไปตรวจสุขภาพและฉีดวัคซีนเป็นประจำ
มาตรฐานความสุขของแมวในประเทศไทยก็สำคัญนะ
สำหรับในประเทศไทยเรามี พระราชบัญญัติป้องกันการทารุณกรรมและการจัดสวัสดิภาพสัตว์ พ.ศ. 2557 ที่กำหนดให้เจ้าของดูแลสัตว์ให้มี “5 เสรีภาพพื้นฐาน (Five Freedoms)” ได้แก่
- มีอาหารและน้ำเพียงพอ
- มีที่อยู่ที่ปลอดภัย
- ปลอดจากความเจ็บปวดและโรคภัย
- มีอิสระในการแสดงพฤติกรรมตามธรรมชาติ
- ได้รับความรักและความใส่ใจจากผู้เลี้ยง
ถ้าคุณดูแลได้ครบทั้ง 5 ข้อนี้ รับรองว่าแมวของคุณจะ “ยิ้มด้วยหัวใจ” แน่นอน
📝 หมายเหตุสำคัญสำหรับผู้อ่านเว็บไซต์
บทความนี้จัดทำขึ้นเพื่อให้ความรู้ด้านพฤติกรรมและสุขภาพแมว โดยอ้างอิงจากงานวิจัยและข้อมูลจากหน่วยงานที่น่าเชื่อถือ ทั้งในประเทศและต่างประเทศ
ผู้เลี้ยงควรใช้วิจารณญาณและสังเกตพฤติกรรมแมวของตนเอง เพราะแมวแต่ละตัวมีบุคลิกแตกต่างกัน หากพบอาการผิดปกติ เช่น เบื่ออาหาร ซึม หรือหลบมุมบ่อย ควรปรึกษาสัตวแพทย์โดยทันที
📚 แหล่งข้อมูลอ้างอิง
งานวิจัยต่างประเทศ
- Humphrey, T. et al. (2020). The role of slow blinking in cat–human communication. Scientific Reports.
- Evangelista, M. et al. (2019). The Feline Grimace Scale: A tool for pain assessment in cats.
- Delgado, M. (2019). Food puzzles and enrichment for cats. Journal of Veterinary Behavior.
- Oregon State University (2022). Human–cat bond and oxytocin response.
- Reby, D. et al. (2023). Biomechanics of cat purring. Cornell University Study.
หน่วยงานภาครัฐในประเทศไทย
- กรมปศุสัตว์ (Department of Livestock Development: DLD) — แนวทางสวัสดิภาพสัตว์และกฎหมาย 5 เสรีภาพ
- กรมควบคุมโรค (Department of Disease Control: DDC) — ข้อมูลวัคซีนป้องกันโรคพิษสุนัขบ้าในแมว