🍚 จากความอดอยากสู่โรคเรื้อรัง: งานวิจัยชี้ภาวะขาดอาหารในวัยเด็กเพิ่มความเสี่ยงเบาหวานและความดันโลหิตสูง

ผลการศึกษาชี้ ความอดอยากในช่วงวัยต้นอาจส่งผลต่อสุขภาพหัวใจและหลอดเลือดในระยะยาว

งานวิจัยล่าสุดจากมหาวิทยาลัยโทรอนโต (University of Toronto) ที่ตีพิมพ์ในวารสาร JAMA Network Open เมื่อวันที่ 25 พฤศจิกายน 2025 พบหลักฐานใหม่ว่า

ผู้ที่เคยประสบ “ภาวะขาดอาหารรุนแรงในวัยเด็ก” โดยเฉพาะในช่วง ทศวรรษ 1950–1960 ระหว่างเหตุการณ์ “Great Chinese Famine” (ทุพภิกขภัยใหญ่ของจีน) มีแนวโน้มเสี่ยงเป็น โรคเบาหวานชนิดที่ 2 (Type 2 Diabetes: T2D) และ โรคความดันโลหิตสูง (Hypertension) มากกว่ากลุ่มคนรุ่นหลังที่ไม่เคยเผชิญภาวะอดอยาก แม้ว่าปัจจุบันพวกเขาจะย้ายถิ่นมาอยู่ในประเทศที่มีความมั่งคั่งทางอาหารแล้วก็ตาม

🧠 ความสำคัญของงานวิจัย

นักวิทยาศาสตร์และแพทย์ทราบกันมานานว่าการขาดสารอาหารในช่วงพัฒนาการของร่างกาย โดยเฉพาะในระยะตั้งครรภ์และวัยเด็กตอนต้น อาจส่งผลถาวรต่อ ระบบเมตาบอลิซึม (Metabolism) และ ระบบหัวใจและหลอดเลือด (Cardiovascular System) ในระยะยาว

อย่างไรก็ตาม การศึกษานี้เป็นหนึ่งในงานวิจัยชิ้นแรกที่มุ่งวิเคราะห์ “ผลของภาวะขาดอาหารในวัยเด็กต่อสุขภาพของผู้ย้ายถิ่นชาวจีน” ที่อาศัยอยู่ในประเทศรายได้สูง เช่น แคนาดา ซึ่งมีสภาพแวดล้อมทางอาหารตรงกันข้ามกับอดีต

👩‍🔬 รูปแบบและวิธีการศึกษา

งานวิจัยนี้เป็น การศึกษาแบบ Cohort ขนาดใหญ่ ใช้ข้อมูลจากระบบสาธารณสุขของรัฐออนแทรีโอ ประเทศแคนาดา ระหว่างปี 1992–2023 โดยมีผู้เข้าร่วมกว่า 208,921 คน เป็นผู้ย้ายถิ่นชาวจีนอายุ 20–85 ปี

นักวิจัยแบ่งกลุ่มผู้เข้าร่วมตามช่วงเวลาเกิดเพื่อสะท้อนระดับการสัมผัสกับทุพภิกขภัยจีน ได้แก่

กลุ่มก่อนคลอด (Prenatal exposure) – เกิดระหว่างปี 1959–1961
กลุ่มวัยเด็ก (Childhood exposure) – เกิดระหว่างปี 1949–1958
กลุ่มวัยรุ่น (Adolescent exposure) – เกิดระหว่างปี 1941–1948
ผู้ที่เกิดก่อนปี 1941 หรือหลังปี 1962 ถือเป็นกลุ่มเปรียบเทียบ (ไม่สัมผัสภาวะอดอยาก)

ตัวชี้วัดหลัก (Primary outcomes) ได้แก่

การเกิดโรคเบาหวานชนิดที่ 2 (T2D)
การเกิดโรคความดันโลหิตสูง
การเข้ารักษาในโรงพยาบาลจากโรคหัวใจและหลอดเลือด

📊 ผลการศึกษา

ผลวิเคราะห์เชิงสถิติชี้ว่า ผู้ที่เคยประสบภาวะขาดอาหารในช่วงวัยต่าง ๆ มีความเสี่ยงต่อโรคเรื้อรังบางชนิดสูงกว่ากลุ่มควบคุมอย่างมีนัยสำคัญ ดังนี้

📈 1. ความเสี่ยงโรคเบาหวานชนิดที่ 2 (T2D)

ผู้สัมผัสภาวะอดอยากตั้งแต่ก่อนคลอด: ความเสี่ยงเพิ่มขึ้น 58% (HR 1.58)
ผู้สัมผัสในวัยเด็ก: เพิ่มขึ้น 45% (HR 1.45)
ผู้สัมผัสในวัยรุ่น: เพิ่มขึ้น 37% (HR 1.37)

❤️ 2. ความเสี่ยงโรคความดันโลหิตสูง

ผู้สัมผัสก่อนคลอด: เพิ่มขึ้น 22% (HR 1.22)
วัยเด็ก: เพิ่มขึ้น 25% (HR 1.25)
วัยรุ่น: เพิ่มขึ้น 25% (HR 1.25)

🏥 3. การเข้ารักษาในโรงพยาบาลจากโรคหัวใจและหลอดเลือด

กลุ่มก่อนคลอดและวัยเด็ก ไม่พบความสัมพันธ์ที่ชัดเจน
แต่กลุ่มวัยรุ่นมีแนวโน้ม “ลดความเสี่ยง” การเข้ารักษาในโรงพยาบาลจากโรคหัวใจและหลอดเลือดลง 14% (HR 0.86) ซึ่งอาจสะท้อนผลของ “การคัดเลือกเชิงชีวภาพ” (Biological Selection) คือผู้ที่รอดจากทุพภิกขภัยอาจมีความแข็งแรงกว่ากลุ่มทั่วไป

🧬 การตีความและผลกระทบเชิงสาธารณสุข

ดร.แคลวิน เค (Calvin Ke, MD, PhD) ผู้วิจัยหลักจากมหาวิทยาลัยโทรอนโต กล่าวว่า

“ผลการศึกษานี้ตอกย้ำว่า ประสบการณ์ด้านโภชนาการในช่วงชีวิตแรกเริ่มมีผลยาวนานต่อสุขภาพในวัยผู้ใหญ่ แม้จะผ่านมาหลายสิบปีก็ตาม”

ความเชื่อมโยงนี้สอดคล้องกับแนวคิดทางระบาดวิทยาที่เรียกว่า “Fetal Origins of Adult Disease (FOAD)” หรือ “ต้นกำเนิดของโรคในวัยผู้ใหญ่จากช่วงทารก” ซึ่งชี้ว่า การขาดสารอาหารหรือความเครียดในครรภ์สามารถเปลี่ยนการทำงานของยีนและระบบเผาผลาญของร่างกายไปตลอดชีวิต

ดังนั้น ผู้ที่เคยผ่านภาวะอดอยากในวัยเด็กแล้วอาศัยอยู่ในประเทศที่มีอาหารอุดมสมบูรณ์ อาจเผชิญ “ภาวะช็อกทางเมตาบอลิซึม” เมื่อร่างกายต้องเผชิญอาหารพลังงานสูง เช่น ไขมันและน้ำตาล

🌎 ผลต่อสังคมผู้อพยพและนโยบายสาธารณสุข

ผลการศึกษานี้มีความสำคัญในเชิงนโยบาย เพราะสะท้อนถึง “มรดกทางสุขภาพจากอดีต” ที่ยังส่งผลต่อคนรุ่นปัจจุบันในสังคมผู้อพยพ เช่น ชาวจีนในแคนาดา สหรัฐอเมริกา หรือยุโรป

นักวิจัยเสนอว่า

ควรมีการ คัดกรองโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูงเชิงรุก ในกลุ่มผู้ย้ายถิ่นที่มีประวัติขาดอาหารในวัยเด็ก
การให้ความรู้และส่งเสริมโภชนาการที่เหมาะสมในผู้สูงอายุชาวเอเชียควรถูกจัดเป็นนโยบายสุขภาพระดับชาติ
การเฝ้าระวังระยะยาวอาจช่วยลดภาระโรคหัวใจและหลอดเลือดในประชากรผู้อพยพได้

💡 บทสรุป

ภาวะขาดอาหารในช่วงชีวิตแรกเริ่มไม่ใช่เพียงปัญหาของอดีต แต่เป็น ปัจจัยเสี่ยงเรื้อรัง (Chronic Risk Factor) ที่อาจส่งผลถึงสุขภาพในวัยชรา งานวิจัยนี้จึงเน้นย้ำถึงความจำเป็นในการสร้างระบบดูแลสุขภาพที่คำนึงถึง “รากฐานชีวิตช่วงต้น” ของผู้ป่วย เพื่อป้องกันโรคไม่ติดต่อเรื้อรังในอนาคต

📚 แหล่งอ้างอิง

Cao A, Ke C, et al. Association of Early Life Exposure to Famine With Type 2 Diabetes, Hypertension, and Cardiovascular Hospitalization Among Chinese Immigrants. JAMA Network Open. 2025;8(11):e2545444. doi:10.1001/jamanetworkopen.2025.45444
Department of Medicine, University of Toronto, Canada
World Health Organization (WHO) – “Nutrition and Cardiometabolic Health”
Centers for Disease Control and Prevention (CDC) – “Chronic Disease and Early-Life Nutrition”

🟣 หมายเหตุสำคัญสำหรับผู้อ่านเว็บไซต์

บทความนี้จัดทำขึ้นเพื่อเผยแพร่ความรู้ทางวิทยาศาสตร์และการแพทย์แก่สาธารณชน ไม่ได้มีวัตถุประสงค์เพื่อใช้แทนคำแนะนำทางการแพทย์ หากท่านมีประวัติภาวะโภชนาการขาดในวัยเด็กหรือมีความเสี่ยงต่อโรคเบาหวานและความดันโลหิตสูง ควรปรึกษาแพทย์เพื่อรับการตรวจคัดกรองอย่างเหมาะสม