โปรตีนเป็นส่วนประกอบสำคัญของร่างกายที่มีปริมาณมากเป็นอันดับสองรองจากน้ำ โดยเป็นส่วนประกอบพื้นฐานของเซลล์ของสิ่งที่มีชีวิตทุกชนิด เช่น เอนไซม์ (enzyme) ฮอร์โมน ซึ่งจำเป็นต่อการทำงานและการดำรงชีวิต. โปรตีนมีบทบาทสำคัญหลายประการในระบบสุขภาพของมนุษย์ ได้แก่:
- เป็นแหล่งพลังงานและสารอาหารหลักที่สำคัญ: โปรตีนเป็นแหล่งพลังงานที่สำคัญสำหรับร่างกาย โดยมีบทบาทในการสร้างและซ่อมแซมเซลล์ต่างๆ รวมทั้งช่วยเสริมสร้างการเจริญเติบโต.
- เสริมสร้างการเจริญเติบโต ซ่อมแซมเซลล์ต่างๆ: โปรตีนมีบทบาทสำคัญในการเสริมสร้างการเจริญเติบโตของเซลล์และช่วยซ่อมแซมเซลล์ที่สึกหรอในร่างกาย.
- ช่วยสร้างภูมิคุ้มกันโรค และเอนไซม์ที่สามารถทำลายสารพิษที่ปนเปื้อนเข้าสู่ร่างกาย: โปรตีนมีบทบาทในการสร้างภูมิคุ้มกันโรคและช่วยทำลายสารพิษที่ปนเปื้อนเข้าสู่ร่างกาย.
- เป็นส่วนประกอบของเซลล์เม็ดเลือดแดงที่เป็นพาหนะนำพาสารอาหารจากผนังลำไส้และก๊าซออกซิเจนเข้าสู่ระบบไหลเวียนเลือด: โปรตีนเป็นส่วนประกอบสำคัญของเซลล์เม็ดเลือดแดงที่ช่วยนำพาสารอาหารและออกซิเจนไปยังระบบไหลเวียนเลือด.
- โปรตีนธรรมชาติมีกรดอะมิโนที่จำเป็นต่อประสิทธิภาพการทำงานของระบบประสาทส่วนกลาง การผลิตสารสื่อประสาทเซโรโทนิน ที่จะป้องกันโรค: โปรตีนธรรมชาติมีกรดอะมิโนที่จำเป็นต่อประสิทธิภาพการทำงานของระบบประสาทส่วนกลางและผลิตสารสื่อประสาทเซโรโทนินเพื่อป้องกันโรค.
- ควบคุมการทำงานของเซลล์ในร่างกาย: โปรตีนมีบทบาทในการควบคุมการทำงานของเซลล์ในร่างกาย โดยช่วยกระตุ้นและควบคุมปฏิกิริยาเคมีในระบบการทำงานต่างๆ ของร่างกาย.
- โปรตีนธรรมชาติมีกรดอะมิโนที่จำเป็นต่อประสิทธิภาพการทำงานของระบบประสาทส่วนกลาง การผลิตสารสื่อประสาทเซโรโทนิน ที่จะป้องกันโรค: โปรตีนธรรมชาติมีกรดอะมิโนที่จำเป็นต่อประสิทธิภาพการทำงานของระบบประสาทส่วนกลางและผลิตสารสื่อประสาทเซโรโทนินเพื่อป้องกันโรค.
- ปริมาณโปรตีนที่แนะนำ: สำหรับผู้ใหญ่ไทยทั้งชายและหญิง คือ 1 กรัมต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัมต่อวัน.
- โปรตีนแบ่งได้ 2 ประเภทจากแหล่งที่มา: โปรตีนจากแหล่งธรรมชาติ เช่น เนื้อสัตว์ วัว หมู ปลา อาหารทะเล ไข่ ถั่วเหลือง ต้นอ่อนทานตะวัน ถั่วแระญี่ปุ่น ถั่วลันเตา เป็นต้น และโปรตีนแปรรูปหรือโปรตีนสังเคราะห์ เช่น เนื้อสัตว์แปรรูปหรือเนื้อสัตว์ที่ผ่านการทอดหรือผ่านกระบวนการความร้อนสูง เช่น เนื้อหรือโปรตีนสังเคราะห์.
- ความเชื่อเกี่ยวกับโปรตีน: มีความเชื่อหลายประการเกี่ยวกับโปรตีน เช่น กินโปรตีนมากไปไม่ดีต่อไต กินโปรตีนมากทำลายตับ กินโปรตีนจากพืชเพื่อสุขภาพที่ดีที่สุดหรือไม่ โปรตีนสูงทำให้เกิดเป็นโรคเบาหวาน โปรตีนแปรรูป แหล่งโปรตีนที่ดีสำหรับคนยุคใหม่ โปรตีนจากสัตว์ทำให้เป็นมะเร็ง ผู้สูงอายุควรได้รับโปรตีนในปริมาณที่น้อย.
- วิธีดูแลป้องสุขภาพองค์รวมของคุณ: เพื่อสุขภาพที่ดี ควรเลิกสูบบุหรี่หรือการรับควันบุหรี่ รวมถึงป้องกันตนเองจากการรับควันหรือมลพิษทางอากาศ เช่น ฝุ่น PM 2.5 หลีกเลี่ยงการดื่มเครื่องดื่มแอลกอฮอล์ในปริมาณที่มากเกินไป กรณีที่ผู้ป่วยเป็นโรคเบาหวานรวมถึงโรคเรื้อรัง NCDs อื่นๆ ควรปฏิบัติตามคำแนะนำของแพทย์หรือผู้เชี่ยวชาญด้านสุขภาพอย่างเคร่งครัด เน้นการรับประทานอาหารที่มีกากใยสูงจากผัก ผลไม้ ได้รับโปรตีนเพียงพอทั้งโปรตีนจากพืชและจากสัตว์อย่างเพียงพอ โดยเน้นรับประทานอาหารจากธรรมชาติ หรือผ่านกระบวนการแปรรูปให้น้อยที่สุด เพื่อสุขภาพหลอดเหลือดและหัวใจ เช่น รักษาน้ำหนักให้อยู่ในเกณฑ์ปกติ ออกกำลังกายพร้อมกับฝึกลมหายใจอย่างสม่ำเสมอ เช่น การออกกำลังกายแบบแรงต้านเข้มข้น (HIIT) การออกกำลังกายแบบแอโรบิก การฝึกโยคะ นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ หมั่นศึกษาหาความรู้เพื่อดูแลสุขภาพได้อย่างเข้าใจและเลือกวิธีที่เหมาะกับตนเอง หมั่นตรวจสุขภาพเป็นประจำปี.
บทบาทสำคัญของโปรตีนในร่างกาย
- การสร้างและซ่อมแซมเนื้อเยื่อ: โปรตีนเป็นส่วนประกอบหลักของกล้ามเนื้อ ผิวหนัง กระดูก และอวัยวะต่างๆ ช่วยซ่อมแซมเนื้อเยื่อที่เสียหายและสร้างเนื้อเยื่อใหม่เมื่อจำเป็น
- การผลิตฮอร์โมนและเอนไซม์: โปรตีนเป็นส่วนประกอบของฮอร์โมนและเอนไซม์มากมาย ซึ่งควบคุมกระบวนการทางชีวภาพต่างๆ เช่น การเผาผลาญ การเจริญเติบโต และการสืบพันธุ์
- การขนส่งสารอาหาร: โปรตีนบางชนิดทำหน้าที่เป็นตัวพาขนส่งสารอาหาร เช่น ออกซิเจนและไขมัน ผ่านกระแสเลือด
- การสร้างภูมิคุ้มกัน: โปรตีนที่เรียกว่าแอนติบอดีช่วยปกป้องร่างกายจากการติดเชื้อและโรคภัยไข้เจ็บ
- การควบคุมสมดุลของของเหลว: โปรตีนช่วยรักษาสมดุลของของเหลวในร่างกายโดยดึงน้ำเข้าสู่เซลล์และเนื้อเยื่อ
ความต้องการโปรตีนรายวัน
ปริมาณโปรตีนที่แนะนำต่อวันแตกต่างกันไปตามอายุ เพศ และระดับกิจกรรม โดยทั่วไป ผู้ใหญ่ที่มีสุขภาพดีควรได้รับโปรตีนประมาณ 0.8 กรัมต่อน้ำหนักตัว 1 กิโลกรัมต่อวัน ตัวอย่างเช่น บุคคลที่มีน้ำหนัก 70 กิโลกรัมควรได้รับโปรตีนประมาณ 56 กรัมต่อวัน
แหล่งโปรตีนที่ดี
โปรตีนสามารถพบได้ในอาหารหลากหลาย ได้แก่
- เนื้อสัตว์: เนื้อวัว ไก่ ปลา หมู
- ผลิตภัณฑ์จากสัตว์: ไข่ นม ชีส
- พืชตระกูลถั่ว: ถั่วเหลือง ถั่วเลนทิล ถั่วชิกพี
- ธัญพืช: ข้าวโอ๊ต ข้าวกล้อง ขนมปังโฮลวีต
- ถั่วและเมล็ดพืช: อัลมอนด์ วอลนัท เมล็ดเจีย
การขาดโปรตีน
การขาดโปรตีนอาจนำไปสู่ปัญหาสุขภาพต่างๆ ได้แก่
- ภาวะโภชนาการไม่ดี
- การสูญเสียกล้ามเนื้อ
- ภาวะภูมิคุ้มกันอ่อนแอ
- ปัญหาเกี่ยวกับผิวหนังและเส้นผม
- ความเหนื่อยล้าและอ่อนเพลีย
การบริโภคโปรตีนมากเกินไป
การบริโภคโปรตีนมากเกินไปอาจเป็นอันตรายต่อสุขภาพได้เช่นกัน อาจนำไปสู่
- ความเครียดที่ไต
- การคายน้ำ
- การสูญเสียแคลเซียม
- ปัญหาเกี่ยวกับหัวใจ
สรุป : โปรตีนเป็นสารอาหารที่จำเป็นต่อการทำงานของร่างกายอย่างเหมาะสม มีบทบาทสำคัญในกระบวนการทางชีวภาพมากมาย การบริโภคโปรตีนในปริมาณที่เพียงพอเป็นสิ่งสำคัญสำหรับการมีสุขภาพที่ดีโดยรวม
References:
- https://www.foodnetworksolution.com/wiki/word/1189/protein-%E0%B9%82%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%99
- https://pathlab.co.th/7-protein-myths-debunked/
- https://th.wikipedia.org/wiki/%E0%B9%82%E0%B8%9B%E0%B8%A3%E0%B8%95%E0%B8%B5%E0%B8%99
แนะนำผลิตภัณฑ์อาหารเสริมโปรตีน
Wheywwl เวย์โปรตีน ขนาด 4 ปอนด์ รสซูกัส แถมฟรี แก้วเชคเกอร์สีส้ม และ กระปุกแบ่งเวย์โปรตีน
Biovitt เวย์โปรตีน ซอย ไอโซเลท รสเบอร์รี่ 907.2 กรัม
Nifta โปรตีนถั่วลันเตา 100% ชนิดผง บรรจุ 400 กรัม
Banner โปรตีนจากถั่วเหลือง แพ็ก 5 ซอง (บรรจุ 4 แคปซูล/ซอง)
ON Optimum Nutrition Gold Standard Whey Protein เวย์โปรตีน 5 ปอนด์ รสคุกกี้ แอนด์ ครีม