การปลดปล่อยเครือข่ายไฟฟ้าของประเทศบอลติกจากอิทธิพลของรัสเซีย: ก้าวสู่ความเป็นอิสระด้านพลังงาน

ประเทศเอสโตเนีย ลัตเวีย และลิทัวเนีย กำลังเดินหน้าสู่การเป็นอิสระทางพลังงานอย่างเต็มรูปแบบ ด้วยการตัดขาดจากระบบโครงข่ายไฟฟ้าที่อยู่ภายใต้การควบคุมของรัสเซีย ซึ่งถือเป็นหนึ่งในสัญลักษณ์สุดท้ายของการยุติผลกระทบจากการยึดครองในยุคโซเวียตที่ยาวนานกว่า 50 ปี การเตรียมตัวครั้งนี้ไม่เพียงแค่การปรับปรุงโครงสร้างพื้นฐานเท่านั้น แต่ยังเป็นการปลูกฝังความพร้อมให้กับประชาชนในกรณีเกิดเหตุฉุกเฉิน เช่น ไฟฟ้าดับ

การเตรียมความพร้อมสู่ระบบใหม่

เอสโตเนียและประเทศเพื่อนบ้านได้เริ่มเตรียมการเพื่อแยกตัวจากระบบโครงข่ายไฟฟ้าของรัสเซียตั้งแต่เข้าร่วมสหภาพยุโรปและนาโตในปี 2004 โดยตลอดสองทศวรรษที่ผ่านมา พวกเขาได้ปรับปรุงโครงสร้างพื้นฐานเดิม พร้อมทั้งสร้างสายส่งไฟฟ้าใหม่ เช่น สายเคเบิลใต้ทะเลเชื่อมกับฟินแลนด์และสวีเดน และสาย LitPol ที่เชื่อมลิทัวเนียกับโปแลนด์

ในเดือนกุมภาพันธ์ 2022 หลังจากรัสเซียรุกรานยูเครนอย่างเต็มรูปแบบ ประเทศบอลติกทั้งสามได้หยุดซื้อไฟฟ้าจากรัสเซียทันที แต่ยังต้องพึ่งพารัสเซียในการควบคุมสมดุลของระบบไฟฟ้าและรักษาความถี่ไฟฟ้าภายในระบบ ซึ่งเป็นบริการที่รัสเซียให้โดยไม่คิดค่าใช้จ่ายในอดีต การแยกตัวออกจากระบบนี้จึงเป็นการตัดอำนาจควบคุมที่รัสเซียยังมีอยู่เหนือพวกเขา

การลงทุนและความสำคัญเชิงสัญลักษณ์

การแยกตัวออกจากระบบเครือข่ายไฟฟ้าของรัสเซีย หรือที่เรียกว่าการ “desynchronize” จะเสร็จสมบูรณ์ในวันที่ 8 กุมภาพันธ์ 2025 โดยในวันนั้น ทั้งสามประเทศจะตัดขาดจากข้อตกลง BRELL (Belarus, Russia, Estonia, Latvia, Lithuania) และเข้าสู่ระบบเครือข่ายไฟฟ้าของยุโรปในวันถัดไป ซึ่งการเปลี่ยนแปลงนี้ถือเป็นก้าวสำคัญทางจิตวิทยาและสัญลักษณ์ของความเป็นอิสระจากอดีตยุคโซเวียต

การลงทุนในโครงการนี้ได้รับการสนับสนุนอย่างมากจากสหภาพยุโรป โดยมีมูลค่ากว่า 1.2 พันล้านดอลลาร์สหรัฐ สำหรับบอลติก การจ่ายราคาแพงเพื่อความอิสระนี้คุ้มค่ามากกว่าอนุญาตให้มอสโกยังมีอำนาจควบคุมเหนือระบบพลังงานของพวกเขา

ความกังวลด้านความมั่นคง

แม้จะมีการเตรียมการอย่างรอบคอบ แต่ความกังวลเกี่ยวกับความเสี่ยงด้านความมั่นคงยังคงมีอยู่ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในช่วงเปลี่ยนผ่านนี้ รัสเซียอาจใช้วิธีการก่อกวน เช่น การโจมตีทางไซเบอร์ การปล่อยข่าวลวง หรือแม้กระทั่งการก่อวินาศกรรม เพื่อขัดขวางการเปลี่ยนผ่านของประเทศบอลติก

รัฐบาลบอลติกได้เพิ่มมาตรการเฝ้าระวังด้านความปลอดภัย รวมถึงการจัดกำลังเจ้าหน้าที่ตำรวจและอาสาสมัครป้องกันภัยเพื่อคุ้มครองโครงสร้างพื้นฐานสำคัญ ในขณะเดียวกัน นาโตก็ได้จัดตั้งภารกิจใหม่เพื่อปกป้องสายส่งใต้ทะเลในทะเลบอลติก หลังจากเหตุการณ์ที่สายเคเบิลสำคัญในภูมิภาคนี้ได้รับความเสียหายเมื่อปลายปีที่ผ่านมา

ก้าวใหม่ของบอลติกและบทบาทของนาโต

ความเคลื่อนไหวนี้สะท้อนให้เห็นว่าประเทศบอลติกได้ก้าวพ้นจากเงาของรัสเซียอย่างแท้จริง และพร้อมที่จะเป็นส่วนหนึ่งของยุโรปอย่างเต็มตัว แม้ว่าจะมีความเสี่ยงจากการตอบโต้ของรัสเซีย แต่การแสดงความมุ่งมั่นในครั้งนี้ย้ำให้เห็นถึงจุดยืนที่แน่วแน่ในการปกป้องอธิปไตยด้านพลังงานของตน

การเปลี่ยนแปลงนี้ไม่เพียงแต่ช่วยเสริมสร้างความมั่นคงด้านพลังงาน แต่ยังเป็นเครื่องยืนยันว่าภูมิภาคนี้สามารถลดอิทธิพลของรัสเซีย และยืนหยัดในฐานะส่วนหนึ่งของยุโรปที่แข็งแกร่งและมีอิสระ.